Bank Gospodarstwa Krajowego ogłosił warunki czwartego naboru w ramach niezwykle popularnego programu Kredyt Ekologiczny FENG. Choć ogólny cel – wspieranie transformacji energetycznej polskich przedsiębiorstw – pozostaje niezmienny, diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. Nowa dokumentacja wprowadza kilka istotnych zmian, które zaostrzają wymogi formalne, precyzują zasady kwalifikowalności i podnoszą poprzeczkę dla wszystkich wnioskodawców. Zmniejszona alokacja środków sprawia, że konkurencja będzie jeszcze większa, a perfekcyjnie przygotowany wniosek stanie się absolutną koniecznością.
W tym artykule, jako Ekspert Audytor Energetycznych BGK, przeprowadzę Państwa przez najważniejsze modyfikacje w dokumentacji naboru nr IV, porównując je z zasadami obowiązującymi w poprzedniej edycji. Wspólnie przeanalizujemy, co nowe regulacje oznaczają w praktyce i na co należy zwrócić szczególną uwagę, aby zmaksymalizować swoje szanse na sukces.
Pierwsze i najbardziej odczuwalne zmiany dotyczą ram finansowych konkursu. Choć próg wejścia pozostał ten sam, to pula środków oraz zasady dotyczące niektórych inwestycji uległy znaczącym modyfikacjom.
- Zmniejszona pula dofinansowania do 350 mln zł – to kluczowa informacja dla wszystkich planujących aplikować. Alokacja w czwartym naborze została znacząco obniżona z 660 mln zł w naborze trzecim do zaledwie 350 mln zł. Oznacza to, że konkurencja będzie jeszcze bardziej zacięta, a o sukcesie zadecydują projekty najlepiej przygotowane, z najwyższym wskaźnikiem efektywności (stosunek oszczędności energii do kosztów).
- Podtrzymany wymóg 2 mln zł netto kosztów kwalifikowanych – minimalny próg wejścia do programu nie uległ zmianie. Projekt wciąż musi opiewać na co najmniej 2 mln zł netto wydatków kwalifikowalnych, aby mógł zostać poddany ocenie.
- Nowy limit dla OZE: maksymalnie 50% kosztów kwalifikowanych – to jedna z najważniejszych nowości. W naborze nr 4 wprowadzono limit, zgodnie z którym “maksymalna wartość wydatków kwalifikowalnych przeznaczonych na OZE i infrastrukturę towarzyszącą (np. instalacja, okablowanie) nie może przekroczyć 50% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu”. W poprzedniej edycji takiego ograniczenia nie było. Ta zmiana wymusza bardziej zdywersyfikowane i kompleksowe podejście do projektów, które nie mogą opierać się już w większości na inwestycjach w fotowoltaikę czy inne źródła odnawialne.
- Wykluczenie budynków z lokalami mieszkalnymi – nowy przewodnik kwalifikowalności wydatków jednoznacznie stanowi, że “za niekwalifikowalne uznaje się koszty, które dotyczą budynków z lokalami mieszkalnymi”. Ten zapis uściśla i rozszerza dotychczasowe regulacje, definitywnie wykluczając z programu projekty termomodernizacyjne obiektów o charakterze mieszkalnym, nawet jeśli są one własnością przedsiębiorcy.
Instytucja Pośrednicząca (BGK) wyciągnęła wnioski z poprzednich naborów, wprowadzając szereg doprecyzowań, które mają na celu zapewnienie większej spójności i logiczności realizowanych inwestycji.
- Nowa, rozszerzona definicja „jednej lokalizacji” – w odpowiedzi na liczne zapytania, „Instrukcja wypełniania wniosku” wprowadza nową, pięciopunktową definicję jednej lokalizacji. Aby kilka działek mogło zostać uznanych za jeden obszar projektu, muszą one łącznie spełniać warunki dotyczące m.in. prawa do dysponowania, położenia w jednej gminie oraz funkcjonalnego powiązania. Co istotne, oficjalnie potwierdzono, że działki mogą być oddzielone drogą, pod warunkiem że sąsiadują ze sobą lub są połączone inną działką, do której wnioskodawca ma prawo dysponowania.
- Wyraźny zakaz modernizacji infrastruktury nieużytkowanej – nowe wytyczne kładą silny nacisk na to, aby projekt dotyczył faktycznie działającej części przedsiębiorstwa. „Instrukcja wypełniania wniosku” jasno stanowi, że infrastruktura (budynki, maszyny) poddawana modernizacji musi być przed złożeniem wniosku na bieżąco wykorzystywana do prowadzenia tej samej działalności, która jest planowana po zakończeniu projektu. Kategorycznie wyklucza to możliwość remontowania nieużytkowanych budynków (np. pustostanów) w celu ich adaptacji i przywrócenia do stanu używalności.
- Doprecyzowanie wykorzystania maszyn – w nowej instrukcji dodano zapis, że “wszystkie nabywane lub modernizowane środki trwałe muszą być wykorzystywane wyłącznie w miejscu realizacji projektu”. Nowe maszyny muszą być zlokalizowane w tym samym budynku (objętym audytem), w którym znajdowały się maszyny zastępowane . To ważna informacja dla firm posiadających kilka zakładów.
- Zasada zasilania z OZE – sprecyzowano, że instalacje OZE finansowane z projektu mogą zasilać jedynie budynki lub urządzenia objęte audytami załączonymi do wniosku.
Najwięcej zmian dotyczy kluczowego elementu wniosku – Dokumentu Audytu. Wymagania wobec audytorów i wnioskodawców zostały znacząco podniesione.
- Konieczność audytu dla wszystkich budynków objętych inwestycją – nowy „Przewodnik w zakresie przygotowania dokumentu audytu” wprowadza kluczową zasadę: jeżeli projekt (np. wspólna instalacja OZE zasilająca kilka budynków) ma wpływ na więcej niż jeden budynek, kompletne audyty energetyczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (AEPT) muszą być sporządzone dla wszystkich tych budynków. Dane z tych audytów muszą być następnie zagregowane w Karcie Dokumentu Audytu.
- Nowe, obowiązkowe dane w audycie energetycznym przedsięwzięcia termomodernizacyjnego – każdy audyt energetyczny budynku musi teraz zawierać dwie nowe, obligatoryjne informacje: numer księgi wieczystej obiektu (lub wyjaśnienie w przypadku jego braku) oraz informację o aktualnie prowadzonej działalności w budynku.
- Obowiązkowa dokumentacja fotograficzna – załącznik nr 6 do wniosku, dotychczas „Szkic sytuacyjny„, zmienia nazwę na „Szkic sytuacyjny i dokumentacja fotograficzna”. Nowym wymogiem jest dołączenie zdjęć budynków, dla których sporządzono audyty, przedstawiających ich stan przed rozpoczęciem prac . Ma to na celu obiektywną weryfikację stanu początkowego.
- Wyjaśnienie różnic we wskaźnikach energetycznych – Wnioskodawcy muszą być przygotowani na wyjaśnienie wszelkich różnic pomiędzy wskaźnikami na świadectwach charakterystyki energetycznej a wartościami przyjętymi w audytach.
- Zmieniona forma kart audytu – formularze kart podsumowujących audyty uległy zmianie.
Czwarty nabór wprowadza także nowe obowiązki formalne na etapie wypełniania wniosku oraz precyzuje pewne zasady dotyczące pomocy publicznej.
- Nowy obowiązek: Klasyfikacja projektu wg kodów interwencji – Wnioskodawcy muszą teraz przypisać swój projekt do jednego z trzech kodów interwencji (038, 039 lub 040) w zależności od wielkości przedsiębiorstwa i skali planowanej poprawy efektywności energetycznej lub redukcji emisji gazów cieplarnianych . Wybór kodu musi być starannie uzasadniony w oparciu o dane z audytu, a błąd w tym zakresie może skutkować negatywną oceną.
- Wykluczenie firm doradczych z pomocy na usługi doradcze – „Przewodnik kwalifikowalności wydatków” w nowej wersji wprost stanowi, że w ramach kategorii „Pomoc na usługi doradcze na rzecz MŚP” nie jest możliwe finansowanie usług firm doradczych związanych z przygotowaniem, prowadzeniem lub rozliczeniem projektu. To ważna zmiana, która ukierunkowuje tę kategorię wydatków wyłącznie na doradztwo techniczne, związane z realizacją inwestycji.
- Rola eksperta audytora energetycznego przy ocenie zmiany procesu produkcyjnego – w dokumentacji doprecyzowano rolę ekspertów audytorów energetycznych KOP, którzy już w pierwszym kryterium merytorycznym, będą oceniać, czy planowana inwestycja faktycznie stanowi „zasadniczą zmianę procesu produkcyjnego”, co jest warunkiem ubiegania się o Regionalną Pomoc Inwestycyjną.
Czwarty nabór w ramach Kredytu Ekologicznego FENG, zaplanowany na przełom 2025 i 2026 roku, stawia przed przedsiębiorcami nowe, bardziej rygorystyczne wyzwania. Zmniejszona pula na dofinansowanie, przy jednoczesnym zaostrzeniu wymogów formalnych i merytorycznych, wymaga zaufania profesjonalistom. Błędy w interpretacji nowych zasad, niekompletna lub niedokładna dokumentacja audytowa, czy nieprecyzyjnie sformułowany wniosek będą miały znacznie większe konsekwencje niż w poprzednich edycjach.
W Optima RES możemy poszczycić się 100% skutecznością w przygotowaniu dokumentacji audytów energetycznych dla naszych Klientów w poprzednich naborach – wszystkie projekty, przy których pracowaliśmy, otrzymały rekomendację do dofinansowania. Nasze doświadczenie i dogłębna znajomość, także najnowszych, wytycznych programu pozwalają nam skutecznie nawigować przez złożony proces aplikacyjny.
Zapraszamy do kontaktu, aby i Państwa projekt dołączył do grona zwycięzców.
